leczyć się
  • Wiele zachodu przy rozbieraniu się do rosołu
    12.04.2016
    12.04.2016
    Szanowni Państwo,
    mam dwa pytania z frazeologii.
    1. Ciekawi mnie, dlaczego, kiedy coś wymaga wiele wysiłku, mówimy, że wymaga wiele zachodu? Czy ma to coś wspólnego ze stereotypowym postrzeganiem świata zachodniego jako wysoko rozwiniętego?
    2. Co takiego nagiego jest w rosole, że rozbieramy się do rosołu?


    Z wyrazami szacunku
    Czytelnik
  • Wrony wybrały się na wyprawę wojenną
    20.03.2016
    20.03.2016
    Mam pytanie związane z indiańskim ludem Crow, czyli po polsku Wronami. Czy należy używać rodzaju męskoosobowego, jak w przypadku innych ludów indiańskich (Siuksowie przyjechali, Szejenowie napadli, Szaunisi powędrowali, Wrony zgodzili się), czy jednak niemęskoosobowego, bo w końcu Wrony to wrony. Mnie ta druga wersja się nie podoba, bo brzmiałaby śmiesznie, np. Wrony wybrały się na wyprawę wojenną – jakby się czytało o ptakach, nie o ludziach.
  • Wydawać się + bezokolicznik
    7.12.2016
    7.12.2016
    Szanowni Państwo,
    czy czasownik wydawać się można połączyć z czasownikiem robić się, tak jak w wyrażeniu nogi wydają robić się ciężkie? Czy cytowane wyrażenie jest poprawne stylistycznie?

    Z poważaniem
    Anna Pachocka
  • Wydawać się, zdawać się
    9.01.2018
    9.01.2018
    Jako tłumacz i redaktor mam prośbę o krótkie rozstrzygnięcie dot. Pani odpowiedzi w Poradni PWN z grudnia 2016, mianowicie: https://sjp.pwn.pl/poradnia/haslo/Wydawac-sie-bezokolicznik;17323.html

    Czy ta zasada o niełączeniu bezokolicznika z wydaje się dotyczy także zdaje się?
    Przyznam szczerze, że dotąd unikałam (jako tłumacz) i tępiłam (jako redaktor) wyłącznie zlepek wydaje się być, akceptując inne czasowniki (co nie było zbyt logiczne, lecz tak mnie nauczyła moja mentorka).

    Będę szczerze wdzięczna za odpowiedź.
  • Zadziać się

    25.07.2021
    25.07.2021

    Od kilkunastu lat upowszechnia się użycie czasownika zadziać się (i też zadziewać się) w znaczeniu odpowiednio ‘wydarzyć / wydarzać się’. Pamiętam, że dawniej słowo to oznaczało potocznie ‘zawieruszyć się’. Czy to nowe znaczenie jest po prostu współczesnym neologizmem rozszerzającym czasownik podstawowy dziać się, czy też takie użycie było znane już w XX wieku, tylko nigdy się wtedy na nie nie natknąłem?


    Dziękuję za pomoc, Łukasz

  • foszyć się
    27.12.2007
    27.12.2007
    Dzień dobry!
    Obecnie bardzo często spotyka się w uzusie czasownik foszyć się, używany jako synonim związków wyrazowych stroić fochy, obrażać się. Domyślam się, iż etymologicznie wiąże się z rzeczownikiem fochy, czyli 'dąsy, kaprysy, grymasy'. Chciałabym się dowiedzieć:
    – jakie dokładnie ma znaczenie,
    – czy jest to błąd językowy, czy już forma dopuszczalna?
  • kapnąć się
    7.01.2005
    7.01.2005
    Wiem, że wyraz, o którego poprawną odmianę chciałbym zapytać, jest kolokwializmem – czy też „gwaryzmem” – lecz jego znaczenie zdaje mi się żartobliwe i trudno chyba doszukać się w używaniu tego słowa (oczywiście w mowie potocznej) jakichś złych stron. A mianowicie – (s)kapnąć (się), czyli 'przypomnieć sobie, zauważyć, uświadomić sobie nagle coś, pojąć'. Jak wyglądają (prawidłowe gramatycznie) formy czasu przeszłego? Kapłem/kapnąłem (się), kapłeś/kapnąłeś się, skapnęła/skapła się?
  • krzyczeć, jakby się miał Żyd urodzić
    1.11.2013
    1.11.2013
    Szanowni Eksperci,
    w jednym z opowiadań Marka Hłaski spotkałem się z powiedzeniem krzyczeć, jakby się miał Żyd urodzić. Skąd się ono wzięło?
  • Nazwy osób, do których się zwracamy w listach

    9.02.2023
    9.02.2023

    Dzień dobry,

    nurtuje mnie kwestia pisowni zaimków osobowych i dzierżawczych. Czy zawsze należy pisać je wielką literą, gdy zwracamy się do adresata listu/e-maila? Wydaje mi się, że gdy zwracamy się na przykład do osoby, która wyrządziła nam krzywdę, to nie jesteśmy zobowiązani do zachowania formy grzecznościowej. Napisałabym zatem „Życzę ci, kanalio, by spotkała cię podobna przykrość”, ale nie jestem pewna swojej racji.

    Serdecznie pozdrawiam!

  • Nazywam się Marek
    14.02.2017
    14.02.2017
    Chciałem się dowiedzieć, czy można przedstawiać się Nazywam się Marek. Na Waszych stronach wprawdzie jest odpowiedź na to pytanie, lecz nie jest ona jednoznaczna i jest sprzeczna ze Słownikiem poprawnej polszczyzny PWN z 2009 r., który jasno mówi: „nie: nazywam się Ewa”, czyli nie można! Natomiast słyszałem, że coś się zmieniło i teraz ten zwrot jest już poprawny.
    Jak jest naprawdę? Ostatnio bardzo często słyszę w radiu tego typu sformułowania.

    Pozdrawiam
    Marek Wlazło
Przeglądaj słowniki
Przeglądaj Słownik języka polskiego
Przeglądaj Wielki słownik ortograficzny
Przeglądaj Słownik języka polskiego pod red. W. Doroszewskiego